 |
Ngày 3/12 hàng năm được chọn là
Ngày quốc tế người khuyết tật. |
(ĐCSVN) – Thế giới hiện có hơn 7 tỷ người thì có tới gần 15% dân số là người khuyết tật. Nâng cao nhận thức về sự tham gia của người khuyết tật cũng như nỗ lực, quyết tâm xóa bỏ các rào cản, mở ra những cánh cửa hướng tới một xã hội hòa nhập đầy đủ và một sự phát triển toàn diện cho mọi người không chỉ là mục tiêu được đặt ra mà còn là trách nhiệm chung của toàn nhân loại.
Với Nghị quyết 47/3 ngày 14/10/1992, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã công bố ngày 3/12 hàng năm là Ngày quốc tế người khuyết tật. Với nhiều hoạt động được tổ chức sôi nổi trên khắp hành tinh, ngày kỷ niệm này nhằm hướng tới mục đích thúc đẩy sự hiểu biết về vấn đề khuyết tật và huy động hỗ trợ về các giá trị, quyền và phúc lợi của người khuyết tật; bên cạnh đó, còn nâng cao nhận thức về sự tham gia của người khuyết tật trong mọi lĩnh của đời sống chính trị, xã hội, kinh tế và văn hóa.
Theo đánh giá của Liên hợp quốc, trong số hơn 7 tỷ người trên thế giới thì có hơn 1 tỷ người, khoảng gần 15% dân số, sống với một khiếm khuyết trên cơ thể. Và 80% trong số họ sinh sống tại các nước đang phát triển.
Tại khắp nơi trên thế giới, một tỷ người khuyết tật đang phải đối mặt với những rào cản về thể chất, xã hội, kinh tế và tâm lý vốn luôn cản trở họ tham gia đầy đủ và hiệu quả vào đời sống xã hội một cách bình đẳng với những người khác. Những người khuyết tật vẫn thường không được tiếp cận bình đẳng với các dịch vụ cơ bản như giáo dục, việc làm, y tế, các hệ thống hỗ trợ xã hội và pháp lý. Thực tế này, vì vậy, khiến cho những người khuyết tật phải chịu nhiều thiệt thòi, thậm chí còn hơn cả những người nghèo.
Không thể phủ nhận rằng, những người khuyết tật nhìn chung đều là những người có sức khỏe kém hơn, có mức độ giáo dục thấp hơn và có tỷ lệ nghèo cao hơn so với người không khuyết tật. Điều này bắt nguồn từ việc thiếu vắng các dịch vụ hỗ trợ song lại tồn tại quá nhiều trở ngại mà họ gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Những trở ngại rất nhiều và đa dạng, một số có liên quan đến môi trường thể chất của con người, và một số phát sinh từ hệ thống chính sách pháp luật, và một số khác bắt nguồn từ những thói quen và thái độ của cộng đồng và các vấn đề phân biệt đối xử.
| Theo Liên hợp quốc: - Dân số thế giới: 7 tỷ người. - Khoảng hơn 1 tỷ người khuyết tật. - Hơn 100 triệu người khuyết tật là trẻ em. - 80% người khuyết tật sống tại các nước đang phát triển. - 50% người khuyết tật không thể trang trải cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. - 153 quốc gia đã ký Công ước về quyền của người khuyết tật. |
Theo Liên hợp quốc, những người khuyết tật thường có nguy cơ trở thành nạn nhân của bạo lực cao hơn rất nhiều so với những người khác:
– Trẻ em khuyết tật có nhiều khả năng bị lạm dụng hơn gấp 4 lần so với trẻ em không bị khuyết tật.
– Người trưởng thành khuyết tật có nguy cơ trở thành nạn nhân của bạo lực cao hơn 1,5 lần so với những người không khuyết tật.
– Người trưởng thành có những vấn đề về sức khỏe tâm thần có nhiều khả năng bị bạo hành hơn gần 4 lần so với những người khác.
Chính sự kỳ thị, phân biệt đối xử cũng như sự thiếu hiểu biết về vấn đề khuyết tật đã, đang và sẽ tiếp tục làm tăng nguy cơ khiến cho người khuyết tật trở thành nạn nhân của bạo lực.
Tuy nhiên, mặc dù tình hình thực tế rất đáng lo ngại song người khuyết tật hầu như vẫn chưa được quan tâm thích đáng trong các chương trình phát triển. Ở nhiều nơi trên thế giới hiện nay, việc thiếu nhận thức và hiểu biết về các vấn đề liên ngành liên quan đến quyền tiếp cận vẫn còn là một trở ngại cho sự phát triển và đạt được các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ và các mục tiêu khác được kết luận ở quy mô quốc tế.
Xuất phát từ thực tế đó, ngày 23/9/2013 vừa qua, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã triệu tập một hội nghị cấp cao về người khuyết tật và phát triển. Tại hội nghị này, các nước thành viên đã thông qua một văn kiện cuối cùng được xem như chuẩn mực cho việc tạo ra một xã hội đầy đủ và thúc đẩy chương trình phát triển có tính đến vấn đề người khuyết tật cho năm 2015 và xa hơn nữa.
Cùng với những tiến bộ đã đạt được, dịp kỷ niệm Ngày quốc tế người khuyết tật năm 2013 là một cơ hội để thúc đẩy sự cần thiết phải phá vỡ các rào cản và mở ra những cánh cửa để xây dựng một xã hội hòa nhập cho tất cả mọi người.
 |
| Xóa bỏ các rào cản đối với người khuyết tật mang lại lợi ích cho toàn xã hội. (Ảnh: UNICEF) |
Thực tế đã cho thấy rằng, khi các rào cản đối với sự hòa nhập của người khuyết tật được loại bỏ và họ được khuyến khích tham gia một cách đầy đủ vào đời sống thì toàn xã hội sẽ được hưởng lợi ích toàn diện. Những trở ngại mà người khuyết tật phải đối mặt không chỉ làm ảnh hưởng tiêu cực tới chính những người bị thiệt thòi này mà còn gây tổn hại cho toàn xã hội và vì vậy, việc mở ra những khả năng tiếp cận toàn diện là cần thiết để đạt được tiến bộ và phát triển cho tất cả mọi người.
Khả năng tiếp cận và hòa nhập với cộng đồng chính là những quyền lợi cơ bản của người khuyết tật. Và điều này đã được thừa nhận trong Công ước về quyền của người khuyết tật được Liên hợp quốc đưa ra.
Trong thông điệp được đưa ra nhân Ngày quốc tế người khuyết tật năm 2013, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cho biết: Chúng ta cần loại bỏ các thách thức cản trở sự hòa nhập và tham gia của những người khuyết tật trong xã hội, đặc biệt là thay đổi các hành vi phân biệt đối xử và thành kiến. Nhà lãnh đạo cấp cao của Liên hợp quốc nhấn mạnh: Vào tháng 9, tại Hội nghị cấp cao của Đại hội đồng về vấn đề người khuyết tật và phát triển, các nước thành viên Liên hợp quốc đã thảo luận về nhiều cách để loại bỏ các cản trở không chỉ trong cuộc sống của người khuyết tật, mà còn trong sự phát triển của các nhóm dân cư và toàn xã hội. Họ cũng tái cam kết thông qua các biện pháp ở cấp quốc gia và quốc tế để thúc đẩy sự hòa nhập và phát triển người khuyết tật. Liên hợp quốc sẽ tiếp tục hỗ trợ các sáng kiến này. Chúng ta phải nỗ lực hơn nữa để bảo đảm rằng cơ sở hạ tầng và các dịch vụ thúc đẩy sự phát triển công bằng và bền vững, không loại trừ bất cứ ai. Điều này đòi hỏi phải bảo đảm sự tham gia thực sự vào các hoạt động có ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của những người khuyết tật bằng cách cung cấp cho họ một môi trường thuận lợi.
Vào Ngày quốc tế người khuyết tật năm 2013, Tổng Thư ký Liên hợp quốc kêu gọi các chính phủ, các thành viên của Liên hợp quốc, các doanh nghiệp và xã hội dân sự cùng loại bỏ các rào cản và mở ra những cánh cửa mang đến cơ hội cho tất cả những người khuyết tật. Cùng với nhau, chúng ta hãy xây dựng một xã hội rộng mở cho tất cả mọi người.
 |
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tham gia cuộc đi bộ với chủ đề "Sánh bước yêu thương" nhân Ngày quốc tế người khuyết tật. (Ảnh: tuoitre.vn) |
Việt Nam nỗ lực tăng cường vai trò và sự tham gia của người khuyết tật trong đời sống xã hội
Việt Nam hiện có khoảng 6,7 triệu người khuyết tật, chiếm 7,8% dân số. Trong những năm tới, tỷ lệ người khuyết tật tại Việt Nam có xu hướng tăng lên. Đây là nhóm dễ bị tổn thương và chịu nhiều thiệt thòi nhất trong xã hội. Nhiều người khuyết tật vẫn phải đối mặt với các rào cản khi họ hòa nhập với cộng đồng và thường phải sống bên lề của xã hội.
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm chăm lo, giúp đỡ và tạo điều kiện về mọi mặt đối với người khuyết tật, bảo đảm cho người khuyết tật thực hiện đầy đủ quyền bình đẳng và cơ hội phát triển vào các hoạt động kinh tế – xã hội.
Cùng với đó, người khuyết tật ngày càng có nhiều cơ hội học văn hóa, học nghề, tìm kiếm việc làm theo khả năng của mình; được tiếp cận thông tin và hưởng thụ văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí… qua đó họ có thêm niềm tin và nghị lực vươn lên trong cuộc sống.
Chính phủ Việt Nam đã ký Công ước về quyền của người khuyết tật năm 2007 và hiện đang thực hiện tất cả các bước chuẩn bị về pháp lý và thủ tục cần thiết cho việc phê chuẩn công ước này vào đầu năm 2014. Bên cạnh đó, sự ra đời của Luật Người khuyết tật và Đề án Quốc gia trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2012 – 2020 cũng đã đánh dấu một bước tiến lớn trong cam kết của chính phủ trong việc tiến tới phê chuẩn Công ước.
Hưởng ứng Ngày quốc tế người khuyết tật năm nay, Việt Nam đã tổ chức nhiều hoạt động trên khắp các địa phương như: Tổ chức hội chợ triển lãm với mục đích giới thiệu những sản phẩm độc đáo và đa dạng do chính người khuyết tật sản xuất; tổ chức hoạt động sàn giao dịch việc làm cho người khuyết tật giúp hàng trăm người khuyết tật có cơ hội tìm được việc làm ổn định trong khả năng, năng lực và sức khỏe phù hợp; tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, thể thao với nội dung xoay quanh chủ đề “Xóa bỏ rào cản, mở rộng cửa vì một thế giới hòa nhập cho tất cả” của Ngày quốc tế người khuyết tật năm 2013./.